“Neem het welzijn en veiligheid van je boa’s serieus. Voorzie ze van goede middelen en bescherm ze tegen gehoorschade en agressie. Als werkgever heb je daar een verantwoordelijkheid in.” Met die dringende oproep richt Patrick Fluyt van de vakbond BOA ACP zich tot gemeenten, nu de jaarwisseling nadert. Fluyt, die de belangen van boa’s en politie behartigt, waarschuwt dat de komende oud en nieuw extra druk en risico’s met zich meebrengt.
“Wij begrijpen dat mensen nog één keer groots willen vieren dat ze zelf vuurwerk mogen afsteken. Maar als iedereen dat doet, lopen de risico’s op straat snel op”, zegt Fluyt. Volgens hem maken veel boa’s zich zorgen over hun veiligheid. “Iedere gemeente is werkgever van haar eigen handhavers, dus er is een lappendeken aan regels. De ene gemeente voorziet je in beschermingsmiddelen zoals gehoorbescherming, de andere niet. En in sommige gemeenten hebben boa’s een wapenstok, terwijl andere die keuze bewust niet maken.”
Boa’s kunnen de politie inschakelen via hun portofoon, maar die is tijdens de jaarwisseling vaak overbelast. “Dan sta je er zomaar een kwartier alleen voor. Zeker als mensen met een drankje op vinden dat jij hun feest bederft – dan ben jij ineens het probleem,” aldus Fluyt.
‘Nog één keer knallen’
Uit een peiling van het RTL Nieuwspanel blijkt dat veel mensen dit jaar nog één keer groot willen uitpakken, nu het afsteken van vuurwerk door consumenten vanaf volgend jaar verboden wordt. Zelf uitkiezen, aansteken en van dichtbij genieten van de knallen: het kan nog één keer.
Omdat het waarschijnlijk de laatste keer is, zegt 40 procent van de vuurwerkliefhebbers dit jaar meer vuurwerk af te willen steken dan anders. Onder jongeren van 18 tot 35 jaar is dat zelfs 45 procent. Ook financieel bereiden mensen zich voor: 21 procent heeft meer geld opzijgezet dan in voorgaande jaren.
Zorgen om illegaal vuurwerk
Volgens Bart Pronk van de Stichting Vuurwerkverkopers Nederlands Consumentenvuurwerk (SVNC) is de vraag naar vuurwerk groot, maar zijn de voorraden beperkt. “Veel vuurwerkverkopers hebben niet méér ingekocht dan andere jaren. En bijbestellen in China kan niet meer – op is op.”
Boa’s vrezen dat mensen daardoor vaker vuurwerk in het buitenland zullen kopen, waar zwaarder – en in Nederland verboden – vuurwerk te koop is. Dat vergroot de risico’s, waarschuwt Fluyt: “Meer illegaal vuurwerk betekent gevaarlijkere situaties op straat.”
Gemeenten aan zet
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) laat weten dat boa’s goed uitgerust moeten zijn en dat elke gemeente daar zelf verantwoordelijk voor is. “Het is vanzelfsprekend dat boa’s met goede middelen worden uitgerust om hun taken veilig uit te voeren,” schrijft de VNG. De vereniging zegt geen signalen te hebben dat gemeenten tekortschieten, maar de ACP krijgt die signalen wél.
De VNG benadrukt dat gemeenten verplicht zijn een risicoanalyse te maken voor situaties zoals de jaarwisseling: “Wij weten dat gemeenten hier serieus mee omgaan.”
Fluyt verwacht dat het vuurwerkverbod op termijn voor minder overlast zorgt, maar waarschuwt dat zwaar knalvuurwerk niet zomaar zal verdwijnen. “Dat wordt nu al vanuit het buitenland gehaald. Dus laten we niet naïef zijn: ook na het verbod blijft er risico bestaan. Daarom moeten we onze handhavers goed uitrusten.”
Donkere hemel
Uit het RTL Nieuwspanel blijkt verder dat 57 procent van de deelnemers zich onveilig voelt in de aanloop naar oud en nieuw – meer dan vorig jaar (50 procent). Toch blijft 65 procent voorstander van een vuurwerkverbod.
Vuurwerkverkoper Pronk verwacht dat het volgend jaar, zonder consumentenvuurwerk, “best een saaie jaarwisseling” kan worden. Niet alle gemeenten zijn namelijk van plan om zelf vuurwerkshows te organiseren. “In veel gemeenten blijft de hemel straks zwart – en klinkt er alleen illegaal vuurwerk.”